Η Κάτω Παναγία είναι ένα προσφυγικό χωριό της Ηλείας, πρώην ανεξάρτητη κοινότητα και σήμερα δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Ανδραβίδας-Κυλλήνης. Δημιουργήθηκε το 1924 μέσα από λόγγους και αγριόδεντρα από πρόσφυγες που ήρθαν από την ομώνυμη κωμόπολη Κάτω Παναγιά,στο δυτικότερο άκρο της Μικράς Ασίας. Η Κάτω Παναγιά, όπως και τα περισσότερα χωριά που δημιουργήθηκαν για τη στέγαση προσφύγων, χαρακτηρίζεται από αυστηρό πολεοδομικό σχεδιασμό, τουλάχιστον όσον αφορά την έκταση που αρχικώς χρησιμοποιήθηκε για το σκοπό αυτό.Επίσης χαρακτηριστική είναι και η ομοιομορφία όλων των κατοικιών που αρχικώς κατασκευάστηκαν, ενώ σήμερα σώζονται ελάχιστες από αυτές.Κύρια πηγή εσόδων των κατοίκων του δημοτικού διαμερίσματος είναι η γεωργία και η αλιεία με ονομαστό το ελαιόλαδο που παράγει η περιοχή.
Βασικός θεσμός του χωριού είναι ο επιμορφωτικός εκπολιτιστικός σύλλογος, που έχει ενεργή δράση στις πολιτιστικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρο στην ευρύτερη περιοχή.Ο σύλλογος δημιουργήθηκε το 1974 και αναγνωρίσθηκε επίσημα από το Πρωτοδικείο Αθηνών το 1976. Κύριος σκοπός του είναι η διατήρηση και προώθηση της πολιτισμικής κληρονομιάς και των εθίμων των προσφύγων της Κάτω Παναγιάς που «ξεριζώθηκαν» τον Αύγουστο του 1922 με την Μικρασιατική καταστροφή από τους Τούρκους.
Το χωριό έχει εκτός από τα δύο εξοχικά παρεκκλήσια, την κεντρική εκκλησία της Παναγίας της Θεοτόκου, που βρίσκεται σε περίοπτη θέση και το μοναστήρι της Παναγίας της Βλαχέρενας που ειναι κτισμένο μέσα σε μια θαυμάσια κοιλάδα, σκεπασμένο από αιωνόβιες ελιές και πράσινη συμφωνία δέντρων, θάμνων και λουλουδιών.Ο ναός ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής είναι σταυρεπίστεγος με εγκάρσια καμάρα. Στην ανατολική πλευρά απολήγει σε τρεις ημιεξαγωνικές αψίδες, ενώ στη δυτική φέρει μεταγενέστερο νάρθηκα. Εξωτερικά έχει πλούσιο κεραμοπλαστικό διάκοσμο (πλίνθινη επιγραφή, σταυροειδές συμπίλημα), εσωτερικά έχει τοιχογραφίες του 18ου αιώνα. 
